नेकपा एमालेको आन्तरिक राजनीति फेरि एउटा गम्भीर मोडतिर मोडिएको देखिन्छ। केही समय मौन बसेकी पूर्वराष्ट्रपति विद्या भण्डारी अहिले फेरि चर्चाको केन्द्रमा छिन्। उनी पार्टीका कार्यक्रमहरूमा सक्रिय रूपमा देखिन थालेकी छिन्, पार्टी सदस्यता नविकरण गरिसकेकी छिन्, र अझ महत्वपूर्ण कुरा—उनी पुनः सक्रिय राजनीतिमा प्रवेश गर्ने संकेत दिइरहेकी छिन्। यसले केवल उनको व्यक्तिगत निर्णयको सन्देश दिँदैन, यसले एमालेभित्रको शक्ति समीकरणमा ठूलो तरङ्ग ल्याएको छ। र, यो तरङ्गको केन्द्रमा पार्टी अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीको असहजता स्पष्ट देखिन्छ।
ओली यतिबेला असहज देखिन्छन्। उनको पछिल्लो अभिव्यक्तिहरू, बोल्ने शैली र भाव–भंगिमाले यो कुरा झन प्रस्ट बनाइरहेका छन्। यो असहजता प्रतिपक्ष वा सत्तारुढ दलसँगको प्रतिस्पर्धा होइन, यो आन्तरिक खतराको आभास हो—एक सम्भावित शक्ति–केंद्रको उदय, जसको प्रत्यक्ष प्रतीक विद्या भण्डारी बनेकी छन्। ओली यतिसम्म एकछत्र रूपमा एमालेलाई आफ्नो वरिपरि केन्द्रित बनाएर चलाउँदै आएका थिए कि उनले ‘आफ्ना’ बाहेक सबैलाई छेउ लगाउने रणनीति सफल मानेका थिए। तर अहिले त्यो रणनीति उल्टिन थालेको छ।
विद्या भण्डारीको सार्वजनिक उपस्थिति र अभिव्यक्तिहरू केवल औपचारिकता होइनन्। ती सबै एक गहिरो राजनीतिक संकेत हुन्—पार्टीभित्र नयाँ नेतृत्वको सम्भावनाका संकेत। उनी एमालेको मूलधारमा विगतमै एक शक्तिशाली नेतृको रूपमा स्थापित थिइन्। राष्ट्रपतिको भूमिकामा रहँदा उनले संविधानभन्दा बढी पार्टीप्रति निष्ठा देखाएको आरोप भोगिन्, जसको केन्द्र फेरि केपी ओली नै थिए। तर अहिले त्यही निष्ठा उल्टिन सक्ने डर ओलीभित्र झनझन बढिरहेको छ।
राजनीतिक मौनता प्रायः रणनीतिक तयारीको संकेत हो। भण्डारीको लामो मौनता अब अभिव्यक्तिमा परिणत हुँदैछ। र, त्यो अभिव्यक्ति केवल भाषण होइन, त्यो सम्भावित रणनीतिक विस्फोट हो। एमालेभित्र ओलीका आलोचक, विमुखहरू, र लामो समयदेखि बेवास्तामा परेका अनुहारहरू अहिले भण्डारीको वरिपरि एकजुट हुने मनस्थितिमा देखिन्छन्। पार्टीभित्रको यो हलचल अब ओलीका लागि केवल चुनौती होइन, नयाँ शक्ति सन्तुलनको संकट पनि हो।
एमालेको राजनीति वर्षौंदेखि व्यक्तिवादको वृतमा घुमेको छ। पार्टीभन्दा व्यक्तिको वरिपरि केन्द्रित संरचना निर्माण गर्ने काम ओलीकै थियो। तर यति लामो समयको एकाधिकारपछि त्यो संरचना भित्रैबाट चिरिन थालेको देखिन्छ। विद्या भण्डारीको पुनरागमन त्यसैको संकेत हो—जहाँ एक समय ‘प्रमुख सहयात्री’ मानिएकी व्यक्तिले अहिले ‘संभावित प्रतिद्वन्द्वी’को भूमिका ग्रहण गर्न सक्ने सम्भावना देखिँदैछ।
केपी ओलीले विगतमा प्रतिस्पर्धीहरूलाई क्रमशः निष्क्रिय पार्ने रणनीतिमा सफल देखिए। तर भण्डारीको चुनौती त्यति सरल छैन। उनी केवल एक नेतृ होइनन्—उनी पूर्वराष्ट्रपति पनि हुन्, जसको राजनीतिक, सामाजिक र मनोवैज्ञानिक प्रभाव एमालेका कार्यकर्तामाझ गहिरो छ। भण्डारीको पुनरागमन विश्वासघात, आन्तरिक विद्रोह र विभाजनको संकेत पनि बन्न सक्छ।
राजनीति सधैं परिवर्तनशील हुन्छ। आज ओली सत्ताको शिखरमा देखिए पनि, त्यो स्थान स्थायी हुँदैन। र, जुन ठाउँबाट भण्डारी ‘अवकाश’ लिएकी थिइन्, त्यही ठाउँमा पुनः फर्किने सम्भावनाको संकेत हालको परिस्थितिले दिइरहेको छ। यो पुनरागमन केवल विद्या भण्डारीको होइन, यो नेतृत्व संक्रमणको कथा हो, जसको प्रारम्भ भइसकेको छ। यसको अन्त्य कहाँ पुग्छ भन्ने कुरा अबको एमालेभित्रको संघर्षले मात्र बताउनेछ।
